ISO 9004 – Richtlijnen om duurzaam succes te behalen

“Duurzaamheid” lijkt wel het nieuwe buzz-word geworden in onze hedendaagse samenleving. Duurzame ontwikkeling als uithoudingsvermogen van processen en systemen duikt op in alle takken van onze maatschappij: ecologie, economie, politiek en cultuur.

ISO 9004

Minder gekend is dat duurzaamheid ook een belangrijke invalshoek is in onze hedendaagse organisatieontwikkeling. Bij het opzetten van een managementsysteem is het noodzakelijk om het vergroten van het vermogen van een organisatie om duurzaam succes te behalen, mee in beeld te nemen. 

 En waar we allemaal werken met de meest gekende ISO-normen 9001 (kwaliteitsmanagement), 14001 (milieumanagement) en 45001 (veiligheid en welzijn op het werk), lijken we te zijn vergeten dat er ook zoiets bestaat als de ISO 9004. 

Een richtlijn, passend binnen kwaliteitsmanagement en de kwaliteit van een organisatie, om duurzaam succes te behalen binnen snel wijzigende complexe en steeds sneller veranderende maatschappij. De erin opgenomen elementen sluiten aan op de kwaliteitsmanagementprincipes van ISO 9001:2015. Maar waar ISO 9001 focust op klantentevredenheid door middel van goede producten en diensten, focust ISO 9004 op de organisatie zelf en de mate waarin het lange termijn-denken aanwezig is.

De focus ligt zo op de kwaliteit van de organisatie zelf en op haar duurzaam en dus lange termijn-succes. Belangrijke invalshoek daarbij is het beantwoorden aan de behoeften en verwachtingen van haar klanten en andere belanghebbenden. Het is aan de organisatie zelf om vast te stellen wat relevant is voor het behalen van duurzaam succes (mogelijke voorbeelden zijn: maatschappelijke verantwoordelijkheid en de bescherming van het milieu, duurzaam partnership met leveranciers en andere partners, het welzijn van de medewerkers, duurzame groei en winstgevendheid).

Het document biedt een instrument voor zelfevaluatie voor het beoordelen van de mate waarin de organisatie zich de concepten van duurzaamheid heeft eigen gemaakt en is toepasbaar binnen elke organisatie, ongeacht haar grootte, sector of activiteiten.  

Richtlijnen voor duurzaamheid 

De richtlijn gaat achtereenvolgens in op acht thema’s. Telkens wordt uitgelegd wat er mee bedoeld wordt en waar een organisatie zich allemaal moet op focussen. Wie goed leest, vindt er een schat aan bruikbare tips om mee aan de slag te gaan en het eigen kwaliteits- of ander managementsysteem robuuster te maken. ISO9004 leest als een Wikipedia voor alle relevante kwaliteitsbegrippen en is een bron van inspiratie voor leidinggevenden, process owners en HSEQ-managers.

De acht thema’s zijn: 

  1. Kwaliteit van een organisatie en duurzaam succes. 
  1. Context van een organisatie. 
  1. Identiteit van een organisatie. 
  1. Leiderschap. 
  1. Procesmanagement. 
  1. Beheer van middelen. 
  1. Analyse en evaluatie van de prestaties van een organisatie. 
  1. Verbetering, leren en evaluatie. 

 

Geen certificaat – Wel zelf aan de slag 

 ISO 9004 is heel bewust niet bedoeld voor certificering. De richtlijn bevat wel een zelfbeoordelingstool die organisaties moet helpen bij het beoordelen van het maturiteitsniveau van de verschillende componenten van hun systeem enerzijds, en bij het identificeren en planmatig aanpakken van mogelijke verbeterpunten anderzijds. 

ISO 9004 helpt organisaties om verder te gaan dan enkel sec te voldoen aan de eisen van één van de ISO managementsysteemstandaarden. Organisaties kunnen nagaan waar ze verdere stappen in willen zetten - hoe ze met andere woorden matuurder kunnen worden - om zo van hun ingevoerde managementsysteem nog meer het kompas te maken voor alle beslissingen die ze nemen. Het garandeert een perfecte integratie van kwaliteit en kwaliteitsdenken binnen de organisatie in alles wat gebeurt. 

Concreet reikt ISO 9004 een model aan waarin elke paragraaf van de richtlijn door de organisatie tegen het licht moet worden gehouden. De invullers van het self assessment zien telkens een beschrijving van vijf maturiteitsniveaus (van 1: basisniveau tot 5: beste werkwijze) waaruit moet gekozen worden. 

Het resultaat van de zelfanalyse zal sterke en zwakke punten laten zien en zal risico's en opportuniteiten bloot leggen. Het self assesment kan zo gebruikt worden om kansen voor verbetering te identificeren, er de juiste prioriteit aan te geven en er actieplannen met een echte meerwaarde uit te distilleren, allemaal passend binnen het eigen huidige en gewenste ontwikkelingsniveau van de organisatie. Door de oefening op regelmatige tijdstippen te herhalen, kan de progressie van de organisatie in de loop van de tijd gemeten worden. 

Wil u meer weten over hoe Amelior u hierin kan ondersteunen? Klik hier

Lees ook de blog "Hoera certificaat behaald!" En wat nu?

Meer info?

Onze collega helpt je graag verder!

Pascal Engels
Pascal Engels
Senior consultant / trainer